IWG ผู้ดำเนินการบริหารแบรนด์ผู้ให้บริการพื้นที่สำนักงานชั้นนำระดับโลก อย่าง Regus (รีจัส) และ Spaces (สเปซเซส) ได้จัดทำผลสำรวจกลุ่มนักธุรกิจจำนวนกว่า 15,000 คน ใน 80 ประเทศ ทั่วโลก พบว่าร้อยละ 83 ของผู้ตอบแบบสำรวจมองว่า ‘การทำงานที่ยืดหยุ่น’ ถือเป็นบริบทใหม่ (New Normal) ของคนทำงานในยุคปัจจุบันและยังเป็นปัจจัยสำคัญในการเลือกองค์กรเข้าร่วมทำงาน โดยคำนึงถึงปัจจัยด้านสภาพแวดล้อมในการทำงานที่ให้ความยืดหยุ่นมากกว่าจำนวนวันหยุด อีกทั้งองค์กรที่ขาดนโยบายด้านความยืนหยุ่นในการทำงานมีแนวโน้มที่จะสูญเสียพนักงานที่มีความรู้ความสามารถสูงกว่าองค์กรที่มีความยืดหยุ่นในการทำงานทั้งในด้านเวลาทำงาน และ สถานที่ทำงาน ซึ่งในช่วง 10 ปีที่ผ่านมากว่าร้อยละ 85 ขององค์กรต่างๆ ได้มีการปรับเพิ่มนโยบายในการทำงานที่ยืดหยุ่นมากขึ้น
อย่างไรก็ตาม ร้อยละ 60 ของผู้ตอบแบบสำรวจเห็นว่า ในบางองค์กรมีแนวโน้มที่ไม่สามารถประยุกต์แนวคิดการทำงานที่ยืดหยุ่นได้ ดังเช่นองค์กรที่มีการทำงานมายาวนาน ซึ่งส่วนใหญ่จะมีข้อจำกัดในการเพิ่มความยืดหยุ่นในการทำงาน เพราะเกรงว่าการทำงานในรูปแบบดังกล่าว จะส่งผลกระทบต่อวัฒนธรรมองค์กรและแนวทางการทำงานที่มีมาอย่างยาวนาน
มร. ลาส์ วิททิก รองประธานฝ่ายขายประจำภูมิภาคอาเซียนของ IWG กล่าวว่า “จากรายงานการสำรวจ Global Workspace Survey ในปีที่ผ่านมา ได้กล่าวถึงการก้าวเข้าสู่การเปลี่ยนแปลงครั้งสำคัญ แต่จากผลสำรวจในครั้งนี้ทำให้เห็นได้ชัดว่าปัจจุบันการทำงานที่ยืดหยุ่นถือเป็นบริบทใหม่ในการทำงานที่องค์กรต่างๆ นั้นมุ่งเน้นเพื่อปรับปรุงประสิทธิภาพการทำงาน ความคล่องตัวในการทำงาน และการเสาะหาทรัพยากรบุคคลที่มีความสามารถ โดยมากกว่าร้อยละ 50 ของผู้ตอบแบบสำรวจมีความต้องการในการทำงานนอกสถานที่อย่างน้อย 2 – 3 วันต่อสัปดาห์”
ในปัจจุบันองค์กรต่าง ๆ ทั่วโลก จำเป็นต้องเพิ่มความคล่องตัวในการปรับตัวให้สอดคล้องรับกับความเปลี่ยนแปลงของโลกที่เกิดขึ้น ซึ่งจากผลสำรวจแสดงให้เห็นถึงความจำเป็นของการพิจารณาเอาแนวคิดการทำงานแบบยืดหยุ่นเข้ามาประยุกต์ใช้ในองค์กร เพื่อให้เกิดประโยชน์ในด้านต่าง ๆ ขององค์กร อาทิ ประโยชน์เชิงกลยุทธ์และการเงิน การสร้างความได้เปรียบในการดึงดูดพนักงานที่เป็นคนรุ่มใหม่ให้มีความสนใจในองค์กรยิ่งขึ้น และการรักษาพนักงานที่มีความรู้ความสามารถได้
การดึงดูดและรักษาพนักงานที่มีความรู้ความสามารถ
จากผลสำรวจร้อยละ 71 ของผู้ตอบแบบสำรวจมองว่า การนำแนวคิดการทำงานที่ยืดหยุ่นมาใช้กับองค์กรสามารถช่วยดึงดูดและเฟ้นหาพนักงานที่มีความรู้ความสามารถและตอบโจทย์ความต้องการขององค์กรได้ดี พร้อมทั้งช่วยรักษาพนักงานที่มีความสามารถขององค์กรไว้ได้ดีมากยิ่งขึ้น ซึ่งสอดคล้องกับมุมมองของพนักงานที่มีต่อการทำงานที่ยืดหยุ่น โดยคิดเป็นร้อยละ 32 ของผู้ตอบแบบสำรวจพบว่าแนวคิดดังกล่าวมีความสำคัญและตอบโจทย์ความต้องการพนักงานได้ดีกว่าการมอบหมายงานที่มีบทบาทหน้าที่และความรับผิดชอบที่สูงขึ้น
ซึ่งในปัจจุบันพนักงานส่วนมากให้ความสำคัญกับความสมดุลระหว่างชีวิตการทำงานและชีวิตส่วนตัว (Work/Life Balance) โดยจากผลสำรวจพบว่า แนวคิดการทำงานที่ยืดหยุ่นมีส่วนช่วยในการสร้างความสมดุลระหว่างชีวิตการทำงานและชีวิตส่วนตัวได้ถึงร้อยละ 78 รวมไปถึงการช่วยส่งเสริมสภาพแวดล้อมการทำงานที่ดีขึ้น ในกลุ่มพนักงานที่ได้รับผลกระทบจากความเครียด มีปัญหาด้านสุขภาพจิต พนักงานสูงอายุ เป็นต้น
การปรับปรุงประสิทธิภาพในการทำงาน
แนวคิดการทำงานที่ยืดหยุ่น ไม่เพียงจะช่วยให้พนักงานมีความสุขในการทำงานและมีสุขภาพที่ดีขึ้นเท่านั้น แต่ยังมีส่วนช่วยในการปรับปรุงประสิทธิภาพในการทำงานของพนักงานอีกด้วย โดยยืนยันได้จากผู้ตอบแบบสำรวจกว่าร้อยละ 85 เห็นว่าความยืดหยุ่นถือเป็นหนึ่งในปัจจัยที่ทำให้เกิดประสิทธิภาพในการทำงานได้ดีที่สุด รองลงมาคือร้อยละ 21 กล่าวว่าประสิทธิภาพการทำงานที่ดีเป็นผลมาจากรูปแบบการทำงานที่ยืดหยุ่น ซึ่งตัวเลขดังกล่าวสอดคล้องกับข้อมูลขององค์การสหประชาชาติที่ได้มีการระบุไว้ว่า ประสิทธิภาพการทำงานที่ลดลง นับเป็นปัจจัยสำคัญที่ส่งผลต่อการการชะลอตัวของเศรษฐกิจโลกในช่วงไม่กี่ปีผ่านมา
ความคล่องตัวในการทำงาน
ในช่วงภาวะเศรษฐกิจที่มีการผันผวนอยู่ขณะนี้ ทำให้องค์กรต่างๆ และผู้ประกอบการกำลังให้ความสำคัญในด้านความคล่องตัวของการดำเนินธุรกิจและการประหยัดต้นทุนค่าใช้จ่าย โดยร้อยละ 55 ของผู้ตอบแบบสำรวจยืนยันว่า ในปี 2562 นี้องค์กรต้องการความคล่องตัวในการดำเนินธุรกิจมากยิ่งขึ้นและมีแนวโน้มในการมองหาช่องทางการขยายธุรกิจไปยังต่างประเทศ และกว่าร้อยละ 64 ของผู้ตอบแบบสำรวจ ระบุว่าการทำงานแบบยืดหยุ่นมีส่วนช่วยในการเพิ่มประสิทธิภาพและย่นระยะเวลาในการขยายธุรกิจสู่ตลาดใหม่ในต่างประเทศได้ดียิ่งขึ้น โดยร้อยละ 66 ของผู้ตอบแบบสำรวจเลือกใช้แนวคิดการทำงานที่ยืดหยุ่นเพื่อรองรับความต้องการในการขยายธุรกิจ จำนวนร้อยละ 65 เผยว่าต้องการลดต้นทุนและค่าใช้จ่ายในการทำงานโดยเลือกใช้พื้นที่สำนักงานที่มีความยืดหยุ่นและการบริการอย่างครบวงจร
ย่นระยะเวลาในการเดินทางไปทำงาน
จากผลสำรวจยังชี้ให้เห็นว่าร้อยละ 40 ของผู้ตอบแบบสำรวจมองว่าระยะเวลาในการเดินทางไปทำงานในแต่ละวันถือเป็นส่วนที่เลวร้ายที่สุดในการทำงานและเชื่อว่าการเดินทางไปทำงานอาจเป็นเรื่องที่ล้าสมัยในอีก 10 ปีข้างหน้า (ปี พ.ศ. 2573)โดยร้อยละ 22 ของผู้ตอบแบบสำรวจระบุว่า พวกเขาเดินทางไปทำงาน ‘สายเป็นประจำ’ เนื่องจากการจราจรในช่วงเช้าติดขัดและหยุดชะงักบ่อยครั้ง อีกทั้งยังใช้เวลาส่วนใหญ่ไปกับการเดินทางไปทำงานจึงมองว่าองค์กรควรปรับระเบียบเวลาในการเข้างานของพนักงานโดยรวมเวลาที่ใช้ในการเดินทางเข้าไปกับเวลาการทำงาน
บริบทใหม่ในการทำงาน
สำหรับผู้ประกอบการธุรกิจและพนักงาน กว่าร้อยละ 50 ของผู้ตอบแบบสำรวจมองว่าการทำงานที่ยืดยุ่นถือเป็นบริบทใหม่ของคนทำงานในยุคปัจจุบัน เพราะพนักงานส่วนใหญ่ใช้เวลาทำงานนอกสถานที่มากกว่าอยู่ในออฟฟิศถึง 3-4 วันต่อสัปดาห์หรือมากกว่านั้น โดยสามารถเห็นผลได้ชัดเจนจากกลุ่มผู้ตอบแบบสอบถามกว่าร้อยละ 70 ให้เหตุผลว่าสภาพแวดล้อมในการทำงานถือเป็นปัจจัยสำคัญในตัดสินใจเปลี่ยนงานและแนวคิดการทำงานที่ยืดหยุ่นนี้มีส่วนช่วยให้องค์กรต่างๆ มีโอกาสในการพัฒนาประสิทธิภาพการทำงานของพนักงานและดึงดูดพนักงานที่มีความรู้ความสามารถได้
- ผลสำรวจใหม่ล่าสุดแสดงให้เห็นว่าร้อยละ 83 ของพนักงานทั่วโลกจะปฏิเสธตำแหน่งงานที่มีสภาพการทำงานที่ไม่ยืดหยุ่น
- จากผลสำรวจร้อยละ 54 ของผู้ตอบแบบสอบถามระบุว่า การเลือกสถานที่ทำงานได้มีความสำคัญต่อพวกเขามากกว่าการทำงานในบริษัทที่มีชื่อเสียง
- ในช่วง 10 ปีที่ผ่านมาร้อยละ 85 ของธุรกิจได้ประกาศใช้นโยบายพื้นที่ทำงานที่ยืดหยุ่นหรือกำลังวางแผนที่จะนำนโยบายนี้มาใช้
Modern Manufacturing คิดอย่างไร
สำหรับภาคอุตสาหกรรมเองนั้นโอกาสที่จะเกิดสำหรับการทำงานที่ยืดหยุ่นได้เกิดขึ้นได้ภายใต้เงื่อนไขของอุตสาหกรรม 4.0 หรือเมื่อมีการนำเอา Digitalization เข้ามาใช้เพื่อดึงความสามารถของ IIoT ให้เกิดขึ้นได้ โดยเฉพาะอย่างยิ่งการติดตามข้อมูลและการทำงานแบบ Real-Time ที่เปิดโอกาสให้สามารถบริหารจัดการหรือควบคุมโรงงานจากนอกสถานที่ ทั้งยังสนับสนุนการทำงานตลอด 24 ช.ม. ซึ่งเหมาะสำหรับแรงงานระดับบริหาร ผู้จัดการ หัวหน้างาน กลุ่ม Back Office รวมไปถึงการ Remote หรือควบคุมงานผ่านเครือข่าย เช่น งานซ่อมบำรุงที่มีการใช้เทคโนโลยีกลุ่ม Reality
แม้ว่าการทำงานภายใต้พื้นที่ปฏิบัติการณ์หรือโรงงานจะเป็นสิ่งสำคัญและจำเป็นอย่างมากสำหรับกิจการอุตสาหกรรม แต่ด้วยรูปแบบการทำงานและวิถีชีวิตในยุค Digital Disruption นั้นเปลี่ยนแปลงข้อจำกัดรวมถึงเงื่อนไขต่าง ๆ อีกมากมายซึ่งล้วนแต่เป็นการยกระดับคุณภาพชีวิตขึ้น และในขณะเดียวกับการยกระดับคุณภาพชีวิตขึ้น คุณภาพหรือศักยภาพการทำงานในยุคปัจจุบันนั้นถูกเสริมทัพโดยเทคโนโลยีทั้งทางตรงและทางอ้อม โดยทางตรง คือ การสนับสนุนการบริหารจัดการให้โปร่งใสและมีประสิทธิภาพมากขึ้น เช่น การประเมินผลการทำงาน การติดตามการทำงาน หรือ การกำจัดความสูญเสียในการทำงานเป็นต้น ในขณะที่ทางอ้อม คือ การปลดเปลื้องภาระบางส่วนที่ส่งผลต่อสภาพจิตใจในการทำงาน เช่น การเดินทางที่ยาวนาน ภาระค่าใช้จ่ายจากการเดินทางไปทำงาน หรือเพิ่มเวลาส่วนตัวและการพักผ่อนให้ได้มากขึ้น ซึ่งสิ่งเหล่านี้ส่งผลต่อการทำงานในภาพรวมทั้งสิ้น โดยเฉพาะอย่างยิ่งการทำงานที่กดดันและต้องการความแม่นยำสูงอย่างอุตสาหกรรมการผลิต
